Phạm Thị
Hoài
Có thể các bạn không biết nên chọn cách
xưng hô nào thích hợp hơn trong hệ đại từ nhân xưng thường được ca ngợi là
phong phú của tiếng Việt. Có thể các bạn coi đó chỉ là việc nhỏ không đáng bận
tâm. Có thể các bạn thấy việc tự xưng là chúng cháu trước công luận,
như trong “Thư cám ơn, lời kêu cứu của Tuổi trẻ Yêu nước”
mới đây hay trong thư gửi “bác” Chủ tịch nước vài tuần trước là
bình thường và đương nhiên. Tôi không thấy như thế.
Phan Bội Châu viết bài hịch Bình Tây
thu Bắc năm 17 tuổi. Nguyễn Thị Minh Khai tham gia lãnh đạo Đảng Tân Việt
cũng năm 17 tuổi. Nguyễn Huệ gia nhập Phong trào Tây Sơn năm 18 tuổi và trở
thành chủ tướng năm 23 tuổi. Nguyễn Trung Trực lãnh đạo phong trào khởi nghĩa
chống Pháp năm 20 tuổi. Lương Ngọc Quyến tham gia Phong trào Đông du năm 20
tuổi. Văn Cao tham gia Việt Minh và viết Tiến quân ca năm 21 tuổi. Tạ
Thu Thâu lãnh đạo An Nam Độc lập Đảng năm 21 tuổi. Triệu Thị Trinh dấy cờ khởi
nghĩa chống quân Đông Ngô năm 22 tuổi. Nguyễn An Ninh nổi tiếng với những bài
diễn thuyết về canh tân đất nước trước cử tọa hàng ngàn người tại Sài Gòn khi
chưa đầy 23 tuổi. Cao Thắng chỉ huy Khởi nghĩa Hương Khê năm 23 tuổi. Phạm
Quỳnh trở thành chủ bút báo Nam phong năm 25 tuổi và Tổng thư kí Hội
Khai trí Tiến đức năm 27 tuổi. Nhất Linh thành lập Tự lực Văn đoàn năm
26 tuổi. Trần Phú viết Luận cương Chính trị và trở thành Tổng Bí thư
đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam
năm 26 tuổi. Nguyễn Thái Học sáng lập Việt Nam Quốc dân Đảng năm 25 tuổi và
lãnh đạo Khởi nghĩa Yên Bái năm 28 tuổi…
Danh sách này còn rất dài. Trái với lời
than về sự chậm trưởng thành, “mãi trẻ con” của dân mình, lịch sử Việt Nam được viết
một phần đĩnh đạc bởi tuổi trẻ. Tôi không thể hình dung những con người trẻ
tuổi dấn thân ấy đứng ra trước quốc dân đồng bào và tự xưng là chúng cháu.
Thân mật không phải là lễ độ. Xã hội công dân khác với gia đình. Xưng hô cũng
là bày tỏ ý thức về vị thế, tư cách, thái độ và phẩm giá của mình.
Tôi muốn đề nghị một cách xưng hô khác:
các bạn hãy giản dị tự xưng là chúng tôi, trong mọi trường hợp trước
công luận.
© 2012 pro&contra
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét