Giá trị khoa học cao nhất thời nay là biết chăm chỉ
phục vụ thời sự
Việc một số nhà giáo dạy văn kì cựu tỏ ý hoan
nghênh đề thi tốt nghiệp THPT năm nay bàn về biển đảo không làm cho những người
như tôi ngạc nhiên.
Chẳng qua các nhà giáo ấy chỉ muốn khẳng định con đường mà họ đã theo từ trước đến nay.
Chẳng qua các nhà giáo ấy chỉ muốn khẳng định con đường mà họ đã theo từ trước đến nay.
Con đường nào? Đó là thông qua văn học - chủ yếu là
văn học hiện thời -, thuyết minh rao giảng cho các hoạt động đang thu hút sự
chú ý của xã hội và coi đó gần như là công việc chính của người giảng dạy một
bộ môn nhân văn như văn học.
Lịch sử kể cả lịch sử văn chương chả là thứ gì xa xôi
trừu tượng mà phải quá lo. Tất cả trông vào phản ứng của người ta trước tình
hình thời sự.
Người sáng tác cũng như người giảng dạy văn chương phải coi phục vụ thời sự là niềm hãnh diện.
Người sáng tác cũng như người giảng dạy văn chương phải coi phục vụ thời sự là niềm hãnh diện.
Nhiều thế hệ người thày đã quen với ý nghĩ như vậy.
Từ đó, nếu có đào tạo ra một lớp người đời sống tinh
thần nghèo nàn, nghề nghiệp không có, lấy việc làm theo mệnh lệnh từ trên xuống
làm niềm tự hào…thì cũng chẳng ai lấy làm xấu hổ.
(Trên đây cũng là cách hiểu của tôi với điều mà nhà
nghiên cứu Giáp Văn Dương gần đây mô tả -- chúng ta chỉ lo đào tạo con người
công cụ. Chỉ xin bổ sung thêm, thứ con người công cụ mà nền giáo dục ta đào tạo
nên là loại công cụ quá cổ lỗ thô sơ ; trong trường hợp sản phẩm giáo dục đang
nói, đó là một thứ công chức xoàng xĩnh không ai muốn dùng).
Một sự sai
khác dễ thấy khi so sánh
Có nhiều điều do đã quá quen, nên ta tưởng ở đâu cũng
vậy lúc nào cũng vậy, sau biết rộng ra hóa không phải.
Thử nhìn vào các cuốn sách giáo khoa môn văn ở bậc tú
tài Sài Gòn trước 1975.
So với sách tương tự Hà Nội, chỗ khác thì nhiều, trong
đó có cái điểm là ở đó có một tinh thần khoa học nghiêm túc với nghĩa:
