Sự thật về bùa giữ chồng huyền thoại ở Tây Bắc

Trong nhiều chuyến đi công tác ở Tây Bắc, tôi có nghe câu chuyện về một loại bùa của một số người phụ nữ vùng cao dùng để giữ chồng. Tình cờ trong chuyến đi công tác ở Lào Cai, người viết được nghe một số phụ nữ miền xuôi lặn lội tìm đến một người phụ nữ người dân tộc Nùng tên là Hò tận xã Phong Niên, Bảo Thắng để xin thứ bùa huyền thoại này.

Một số người dân bản xứ cũng cho biết, bùa của người phụ nữ này đặc biệt linh nghiệm.

“Bảo bối” truyền đời

Trong vai một người có chồng ngoại tình đến xin bùa giữ chồng, tôi lặn lội tìm đến nhà người phụ nữ tên Hò. Nhà bà Hò xây hai tầng nằm sừng sững trên một quả đồi nhỏ cách đường lớn khoảng ba cây số. Gặp chúng tôi, bà Hò niềm nở mời vào nhà và hỏi chuyện. Được biết, bà Hò năm nay 56 tuổi, là người dân tộc Nùng, có 3 người con và chỉ có… một người chồng hơn bà 2 tuổi.

Mặc dù đã có vẻ đã đoán trước ý định đến xin bùa của tôi, nhưng bà Hò vẫn tế nhị hỏi: “Chị đến đây có việc gì?”. Thoáng thấy tôi tỏ vẻ chần chừ, bà Hò chủ động tiếp lời: “Chị đã đã đến đây thì cứ tâm sự hết ra xem như thế nào. Có thế, tôi mới giúp đỡ được”. “Được lời như cởi tấm lòng”, tôi cố gắng đóng tròn vai diễn của mình bằng một câu chuyện gia đình cảm động và bày tỏ mong muốn xin bà chiếc bùa yêu về giữ gìn hạnh phúc. Lắng tai nghe câu chuyện, bà Hò gật gù bảo: “Thực ra, nghề chính của tôi là bốc thuốc Nam. Còn việc cho bùa thì chỉ ai biết đến và cần sự giúp đỡ thật sự, tôi mới làm cho”.

Kể thêm về cơ duyên học được cách làm loại bùa này, bà cho biết thời thiếu nữ bản thân cũng không hề hay biết. Mãi đến khi lấy chồng, bà mới được mẹ chồng gọi riêng truyền lại, đồng thời dặn dò cách sử dụng “phòng khi chồng đi lăng nhăng còn biết đường mà giữ”. Để nắm bắt được cách làm loại bùa này, bản thân bà Hò cũng phải mất một thời gian dài. Người phụ nữ dân tộc tâm sự: “Khi gọi tôi, mẹ chồng tôi cho biết loại bùa này là bảo bối mà các cụ đã truyền lại được 6 đời. Việc truyền thụ hoàn toàn bí mật, ngay cả chồng bà cũng không hề biết về sự hiện diện của loại bùa này”.

Sự tò mò nổi lên, tôi bèn hỏi thêm bà Hò: “Nếu một số bạn trẻ chưa lấy nhau cũng muốn dùng bùa này để giữ người yêu có được không?”, bà Hò cho biết: “Bùa này chỉ có thể dùng cho những người đã lập gia đình. Lý do là bởi bùa này phải là vợ chồng ăn ở với nhau thường xuyên mới có hiệu dụng, với lại nếu chỉ mới là người yêu thì ta cũng không làm cho đâu”. Sau khẳng định chắc nịch đó, bà Hò cũng giới thiệu thêm, rất nhiều chị em phụ nữ chồng làm ông nọ ông kia, rất dễ ngoại tình, không quan tâm đến vợ con nên họ đã tìm đến bà để được giúp đỡ. Bà tâm sự chân tình: “Phận chị em phụ nữ với nhau nên tôi cũng thông cảm. Sau khi được tôi cho bùa, chồng ngoan ngoãn ở nhà với vợ con vui vẻ lắm”.

Dù thế trước khi bắt tay làm bùa, bà Hò cũng không quên cảnh báo: “Loại bùa nào cũng có mặt trái của nó, nên việc sử dụng phải hết sức cẩn trọng. Bản thân tôi từng nghe chuyện về một phụ nữ dùng loại bùa giữ chồng bằng cách sử dụng giấy vệ sinh của mình đốt thành tro hòa vào rượu. Khi chồng uống ngà ngà say, người này mới rót cho chồng uống. Kết quả, giữ chồng chẳng thấy đâu, chỉ thấy người chồng ngộ độc phải đi cấp cứu bệnh viện”. Dường như để trấn an khi thoáng thấy sự hốt hoảng của tôi, bà Hò tiếp lời: “Bùa của tôi nhẹ lắm, cũng không có gì bẩn cả. Sử dụng xong, sức khỏe của chồng không gặp vấn đề gì hết vì mình chỉ dùng trong thời gian chồng đi léng phéng bên ngoài thôi. Khi anh ta đã về lại với vợ con, thì chị phải ngừng lại ngay. Tôi đảm bảo sau đó, cái tính lăng nhăng nó cũng tự khắc biến mất. Kể đây để chị yên tâm. Bản thân tôi từng sử dụng loại này khi ông nhà tôi đi “ăn vụng” với người phụ nữ khác bên ngoài. Lá bùa phát huy tác dụng khiến ông không những ngừng lại mà từ đó về sau còn rất mực chung thủy với vợ con. Từ chuyện đó, một đồn mười, mười đồn trăm, mọi người mới rỉ tai mà tìm đến tôi nhiều như thế”.

Thực hư về bùa giữ chồng

Trước khi cho bùa, bà Hò cẩn thận dặn lại tôi: “Nhưng chị nhớ phải không được cho ai biết về bùa này, nhất là chồng chị. Nếu có người biết, bùa sẽ không còn linh nghiệm nữa”. Thắc mắc về cách sử dụng, tôi bị bà Hò hỏi lại: “Thế chồng chị có hút thuốc lá không (?)”. Thấy tôi lắc đầu nguầy nguậy, người phụ nữ này chặc lưỡi bảo: “Nếu hút thuốc lá thì dễ dùng và tác dụng loại bùa này cũng nhanh hơn nhiều”. Nói rồi, bà chỉ tôi bùa giữ chồng được làm bằng muối, mà phải là loại muối của người xin tự mang đến mới công hiệu.

Chưa nghe chuyện bà Hò lừa đảo Để biết thêm về bà Hò thì chúng tôi tìm đến Ủy ban xã Phong Niên, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai. Tiếp chuyện phóng viên, ông Phạm Văn Việt, Phó chủ tịch UBND xã cho biết: “Bà Hò là vợ của ông Lù A Sảu, người dân tộc Nùng. Theo chúng tôi được biết, thì gia đình này có truyền thống bốc thuốc chữa các loại bệnh từ lâu đời và cũng giúp cho nhiều người chữa khỏi bệnh. Cả hai vợ chồng ông bà đều có thể bốc thuốc chữa bệnh, vợ thì chuyên về các bệnh phụ nữ, còn chồng thì chuyên về các loại bệnh xương khớp. Hai ông bà ở xã cũng hiền lành tốt bụng, chưa từng nghe có chuyện lừa đảo bao giờ”.

Tất tả trở ra ngoài mua muối trở lại theo đúng yêu cầu, tôi được bà hỏi tên chồng rồi cầm cả gói muối đi thẳng lên gác rì rầm khấn vái. Đến khâu này, bà Hò cấm tôi không được xem vì sợ lộ bí mật gia truyền. Trong lúc chờ đợi, thoáng thấy chồng về, bà Hò lại cẩn thận cầm gói muối giấu ra sau lưng không cho ông biết và dặn nhỏ tôi cách sử dụng: “Đem muối về trên đường phải ôm túi đựng vào lòng, không được để ai đi ngang qua gói muối. Nếu không, phép thiêng coi như hỏng. Muối đem về bỏ vào thức ăn mà mình nấu cho chồng, nhớ bỏ vào món nào chồng thích ăn nhất và phải để cho chồng gắp món đó trước, hoặc gắp cho chồng trước rồi mình mới được đụng đũa”. Bà giải thích thêm: “Sau mỗi bữa ăn, bùa sẽ có tác dụng khiến chồng nhớ đến vợ khi ra ngoài. Về nhà, anh ta sẽ vui vẻ, mặn mà với vợ con. Cứ như vậy thành thói quen thì tự khắc, tính lăng nhăng sẽ dứt”. Theo bà Hò, muốn kéo chồng ngoại tình về hẳn với mình thì vẫn cần một quá trình. Vì thế, tôi còn phải trở lại gặp bà ba lần nữa để lấy muối thì mới mong đạt hiệu quả triệt để.

Dựa trên chỉ dẫn của bà Hò, chúng tôi tiếp tục “gõ cửa” PGS.TS Nguyễn Thu Uyên, một chuyên gia nghiên cứu văn hóa dân gian. Ông cho biết: “Tôi thường nghe nói chuyện bùa ngải có ở các tộc người thiểu số, nhưng là ngày xưa thôi, còn ngày nay khi tôi đi nghiên cứu thì chưa thấy. Tôi cũng đã từng nghe mấy ông thầy cúng người Tày, người Thái kể, họ cũng có cách làm phép hàn gắn hạnh phúc gia đình. Tuy nhiên, thông tin này cũng chỉ là lời nói một phía nên không ai dám khẳng định hiệu quả đến đâu. Về bùa chú giữ chồng của bà Hò, tôi nghĩ phải có sự chứng thực của nhiều người đã từng sử dụng. Tuy nhiên, theo quan điểm cá nhân tôi, đã là bùa phép thì liên quan đến thủ thuật, thần bí, nên không thể khuyến khích. Tôi cũng từng nghe chuyện những anh chàng có tính trăng hoa, nói dối các cô gái miền ngược, bị họ bỏ bùa cho, sau này cũng thành thân tàn ma dại vì “bùa mê thuốc lú” (!)”.

Bàn thêm về chuyện bùa chú, chị Bình, một phụ nữ người dân tộc Nùng ở Lào Cai, cho tôi biết: “Thật ra thời nay, bùa chú ở các vùng dân tộc chúng tôi giờ rất hiếm, nếu đi lên vùng núi chúng tôi mà thấy nhớ một ai và nghĩ mình bị bỏ bùa thì chỉ cần chui qua một chiếc quần đang phơi, thì bùa nào đi nữa cũng sẽ được hóa giải (!)”.

Theo Thanh Trần

Phép thuật kì bí của tộc người trên đỉnh Trường Sơn

TP - Đã hơn 50 năm được tìm thấy và gia nhập cộng đồng các dân tộc Việt Nam, nhưng tộc người Rục ở xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa (Quảng Bình) vẫn mang trong mình những nét riêng có, bí ẩn cần được khám phá và bảo tồn.

Hoài niệm hang đá

Cuối năm 1959, Bộ đội Biên phòng Cà Xèng đóng tại Thượng Hóa, huyện Minh Hóa, trong một lần tuần tra đã phát hiện một nhóm “người rừng” nhút nhát, người không mảnh vải che thân, leo trèo vách đá, chuyền cành nhanh như thú hoang.

Sau nhiều tháng tiếp cận, những chiến sỹ Biên phòng đã vận động được họ rời hang đá về định cư ở thung lũng Rục Làn, thuộc xã Thượng Hóa. Và từ đây tộc người Rục được biết đến như là người em út trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Đến đầu năm 2013, sau hơn 50 năm hòa nhập cộng đồng, tộc người Rục được quốc tế đưa vào danh sách 10 bộ lạc còn nhiều điều bí ẩn nhất thế giới.

Theo ông Đinh Thanh Dự, Nhà nghiên cứu văn hóa các tộc người ở Quảng Bình, gần hết một đời người bỏ công nghiên cứu nhiều tộc người trên địa bàn, nhưng với người Rục vẫn còn nhiều điều bí ẩn đối với bản thân ông và các nhà khoa học đã từng nghiên cứu về họ. Nay tuổi già, sức yếu không cho phép ông có những chuyến điền dã, nhưng ông vẫn luôn đau đáu về những gì còn dang dở với người Rục.

Ông Dự khẳng định, bản thân người Rục không có họ, không có tộc danh, là một tộc người chậm phát triển nên vẫn đậm nét người Việt cổ. Vì họ sinh sống ở những hang đá, mà theo phương ngữ “rục” có nghĩa là hang đá có nước chảy qua nên các tộc người khác gán ghép cho họ là người Rục. Qua nghiên cứu về nhân chủng học, ngôn ngữ của người Rục, các nhà khoa học đã ghép tộc người Rục vào nhóm dân tộc Chứt ở Quảng Bình cùng với Sách, Mày, Mã Liềng, A Rem...

Trước khi rời hang đá, người Rục có 109 người, sống tách biệt, không tiếp xúc với thế giới bên ngoài, gặp người lạ là trốn chạy. Cuộc sống người Rục hoàn toàn dựa vào tự nhiên. Họ chỉ quen leo trèo cây, thoăn thoắt trên các triền núi cao ngất để săn bắt chim thú, hái lượm, đào củ ráy, củ mài. Không mặc quần áo, nam nữ đều búi tóc đằng sau, che mình bằng vỏ cây sui, khi màn đêm buông xuống, họ cùng nhau tìm đến hang đá trú ngụ và thường ngủ ngồi.

Sau hơn 50 năm rời hang đá, nhưng vợ chồng ông Cao Chơn và Cao Thị Bim (hơn 80 tuổi) vẫn giữ nguyên nếp sống nguyên thủy của mình. Mặc dù đã được Nhà nước xây nhà, cấp đất trồng trọt nhưng ông bà không ở nhà mà thường xuyên chuyền hang đá để ở. Hai vợ chồng già vẫn nếp cũ, ngày săn bắt hái lượm, tối về hang ngủ ngồi mặc cho con cháu, chính quyền vận động.

Trưởng bản Mò O Ồ Ồ, anh Cao Văn Đàn (39 tuổi) cho biết, không chỉ ông bà Cao Chơn mà gần 500 người Rục hiện nay thi thoảng vẫn nhớ hang đá. Mặc dù có nhà cửa, nhưng cứ đến mùa rẫy nhiều gia đình vẫn dắt díu nhau vào hang sinh sống có khi vài ba tháng mới về...

Phép thuật kỳ bí

Theo ông Đinh Thanh Dự, hiện trong cộng đồng người Rục vẫn còn tồn tại hai dạng phép thuật rất bí hiểm mà các tộc người khác không có, đó là: Thuật thổi thắt, thổi mở và thuật hấp hơi. Trong những lần điền dã, ông Dự đã từng chứng kiến sự linh nghiệm của hai phép thuật này, nhưng cố công nghiên cứu về nó thì không thể. Vì người Rục xem đó là sự linh thiêng, không thể tiết lộ cho người ngoài.

Về phong tục ngủ ngồi, Cao Văn Đàn nói mình thế hệ sinh ở nhà nên không rõ lắm, nhưng có lẽ do nền đá cứng nếu nằm thì đau lưng. Với lại, xưa người Rục nhút nhát nên ngồi để dễ cơ động (chạy trốn) khi gặp người lạ và những mối đe dọa khác.

Ông Dự cho biết: Thuật thổi thắt, thổi mở của người Rục là dùng bùa chú thổi vào người phụ nữ để sinh hoạt vợ chồng không có con (gọi là thổi thắt); còn khi cần có con cũng dùng bùa chú để thổi vào người phụ nữ (gọi là thổi mở). Ngoài ra, người Rục còn có thuật hấp hơi để tránh thú dữ. Mỗi khi vào rừng, người Rục chỉ cần đọc câu thần chú thì dù có hổ, báo, voi rừng cũng không dám đến gần để tấn công. Điều này qua thực tế, dù sống chốn thâm sơn cùng cốc, nhưng chưa ai ghi nhận người Rục bị mãnh thú tấn công.

Ông Dự kể, trong một lần cùng Tiến sỹ, nhà ngôn ngữ học, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Võ Xuân Trang điền dã để tìm hiểu những phép thuật của người Rục, ông Trang đã suýt mất mạng do muốn thử uy lực của thuật hấp hơi. Đó là lần vào rừng với một già làng người Rục, mặc dù đã được cảnh báo là phải luôn đi trước, cách xa 5m mà không được đi sau lưng già làng người Rục (lúc đó đã đọc thần chú sử dụng thuật hấp hơi). Nhưng bất ngờ ông Trang cố tình tụt lại sau và ngay tức thì ông ngã vật ra đất, co giật và hộc máu. Già làng người Rục phải quay lại, lẩm bẩm câu gì đó và ông Trang trở lại bình thường.

Trưởng bản Mò O Ồ Ồ, Cao Văn Đàn cho biết, những phép thuật nói trên nay không còn phổ biến trong cộng đồng người Rục, nhưng những thầy Ràng (dạng thầy Mo) vẫn còn lưu giữ. Anh Đàn cùng hai chiến sĩ Biên phòng dẫn chúng tôi tới nhà một thầy Ràng có tên Cao Ống. Ông năm nay đã 80 tuổi, ốm yếu, không đi lại được nhưng vẫn còn khá minh mẫn. Sau một hồi thuyết phục, ông cũng đồng ý diễn lại các động tác trong thuật thổi thắt thổi mở. Những dụng cụ để ngay góc nhà, thế nhưng không ai dám đến lấy, vì sợ.

Mãi sau ông Cao Ngọc Ên là em trai của thầy Ràng Cao Ống sang mới dám mang các dụng cụ ra và tự tay ông sắp xếp như một buổi lễ thổi thắt, thổi mở. Dụng cụ gồm: hai ống nứa, một dài (1m), một ngắn (0,5m), một phiến đá nhỉnh hơn hai bàn tay ghép lại, một cái bát đựng nước, một cái đựng hoa. Ông Ên nói, còn thiếu sáp ong làm nến, hương và sợi tóc, hoặc sợi chỉ để vào bát nước.

Thầy Ràng Cao Ống ngồi xổm trên giường, hai tay cầm hai ống nứa cà phần đầu nhọn vào phiến đá phát ra âm thanh trầm bổng. Cùng lúc, ông đọc thần chú có vần điệu như hát theo giai điệu từ hai ống nứa. Vừa đọc, ông vừa thổi hơi vào bát nước. Theo thông lệ, chừng 30 phút sẽ đưa bát nước có sợi tóc, hoặc sợi chỉ cho người phụ nữ muốn thắt không sinh nở uống và sẽ hiệu nghiệm.

Ông Cao Ống cho biết, thổi mở cũng ở dạng này, nhưng bài chú sẽ có nội dung khác. Ông còn có thể thổi chữa bệnh đứt tay, chân, chảy máu, rắn độc cắn... và mỗi dạng bệnh tật có những câu chú khác nhau. Ngoài thuật hấp hơi để tránh thú dữ cho riêng mình, ông có thể dùng phép thuật vẽ một vòng tròn cho nhiều người ngồi trong đó để chống lại thú dữ. Tuy nhiên, khi hỏi về nội dung các câu chú, và nhờ dịch sang tiếng phổ thông thì ông lắc đầu: “Đó là điều thiêng và tối kỵ của người Rục, không thể để người ngoài biết được”.

Huyền bí bùa ngải và tục thờ ma miền sơn cước

Trong những ngày lang thang trên xứ Mường, chúng tôi đã cóp nhặt được những câu chuyện mang đầy tính siêu nhiên hiện đang chờ khoa học hiện đại có câu trả lời chính xác nhất.

Những câu chuyện về bùa yêu, ếm, nèm... ly kỳ nơi rừng núi thâm u thông qua lời kể của những con người bản xứ và cả của những cán bộ cấp xã đã để lại cho chúng tôi nhiều suy nghĩ.

Lá bùa huyền thoại

Để tìm hiểu về chuyện bùa chú xứ Mường, chúng tôi đã lần tìm về huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa, một huyện miền núi có đến 90% người Mường sinh sống, được mệnh danh “thủ phủ bùa ngải xứ Thanh”.

Qua chỉ dẫn của một người quen, chúng tôi tìm đến nhà cụ Bùi Quý Phi - 78 tuổi, thôn Thọ Liêu, xã Thành Tiến, một người Mường chính gốc. Sau một hồi loanh quanh vượt dốc, trèo đèo, chúng tôi đã có mặt tại nhà cụ Phi. Bức màn bí mật về bùa yêu đã được vén lên, câu chuyện về bùa yêu mà chúng tôi chỉ được nghe qua những lời kể lúc “trà dư, tửu hậu” được hé lộ đôi phần.

Cụ Phi khẳng định “bùa yêu là có thật chứ không phải là chuyện do người Mường bịa ra để dọa người”, rồi cụ chậm rãi kể: Bùa yêu do thầy mo, thầy cúng làm cho các đôi yêu nhau. Bùa yêu có nhiều điểm tốt, nó sẽ làm cho các đôi “đòi ly hôn” quay trở lại bên nhau tiện việc chăm sóc con cái. Bùa yêu sẽ làm cho ông chồng, bà vợ có tính “ham chơi” nhanh chóng đoàn tụ gia đình.

Tuy nhiên, bên cạnh đó bùa yêu còn chứa đựng nhiều cái không được tốt, một ông thầy biết làm bùa yêu nếu thấy cô nào ưng ý lập tức sẽ làm bùa cho cô kia theo về làm vợ, nên có chuyện có thầy bùa có tới cả chục người vợ. Những thầy dùng bùa yêu như trên hậu vận sau này sẽ không tốt, con cái hay chết yểu, không thành đạt. Có người dùng bùa yêu để lừa tình, lừa gạt con gái nhà lành, chỉ cần có tiền mua chuộc thầy bùa thì sẽ có nhiều vợ.

Cụ Phi hé lộ “có đám ma khi vợ vừa chết được một lúc thì người chồng cũng lăn quay ra ôm lấy xác vợ, lúc này mọi người mới té ngửa, hóa ra trước kia ông chồng dùng bùa yêu để chiếm đoạt người vợ chứ không có yêu đương gì cả”. Theo đó những cặp vợ chồng đến với nhau vì bùa yêu, nếu một trong hai người không may chết đi thì phải lập tức đi tìm ngay thầy về giải bùa, trong trường hợp không kịp giải bùa người còn lại sẽ khó mà sống sót.

Những câu chuyện do cụ Phi kể lại tuy khá logic, phù hợp với những lời kể được lưu truyền trong dân gian, tuy nhiên chúng tôi vẫn nghi ngờ về tính chân thực, bởi ông chỉ là một lão nông quanh năm quanh quẩn trong làng. Chúng tôi tiếp tục đi tìm sự thật về việc này. May mắn đã đến với tôi khi gặp lại ông anh họ làm giáo viên “có quen ông thầy bùa ngải, trước công tác cùng trường, giờ đã nghỉ hưu”.

Câu chuyện huyền hoặc của ông giáo già

Đó là ông Bùi Ngọc Thuấn - nguyên giáo viên có thâm niên gần 40 năm dạy môn sinh học tại Trường THCS Thạch Đồng (huyện Thạch Thành), đã nghỉ hưu, hiện đang làm Phó Chủ tịch Hội Người cao tuổi, kiêm Chủ tịch Hội Đông y xã Thạch Đồng. Ông Thuấn được mọi người trong xã đặt cho biệt danh “thầy ba trong một” vì ông là thầy giáo, thầy thuốc kiêm luôn cả thầy cúng.

Sau một hồi tiếp chuyện, ông Thuấn thêm một lời khẳng định đanh thép: “Lời kể của bác Phi hoàn toàn đúng, bùa yêu hoàn toàn có thật”. Ông Thuấn cho biết thêm: Bùa yêu không phải ai cũng học được, nó mang tính cha truyền con nối, dòng dõi, không truyền ra ngoài.

Bỏ bùa yêu có nhiều cách, trước tiên phải biết tên tuổi người mà mình định bỏ bùa, thầy bỏ bùa yểm câu chú kết hợp với gọi tên người đó lên rồi thổi vào muối, gạo, sỏi... sau đó cầm lấy ném vào đối tượng, nhưng đạt hiệu quả nhất vẫn là lấy những vật dụng sinh hoạt hằng ngày của đối tượng như khăn tay, khăn mặt, mũ...

Khi đã bị bỏ bùa yêu các đôi sẽ yêu nhau “đến chết cũng không rời”, một người không may chết trước thì lập tức phải giải bùa ngay cho người còn lại, nếu không kịp thì người ở lại chẳng mấy chốc sẽ “lìa đời” tức khắc. Có nhiều thầy bùa cao tay đến mức, một khi đã bỏ bùa yêu sẽ hiếm có người nào hóa giải được, nên nhiều lúc đã xảy ra tình trạng đi tìm thầy về giải bùa cho người ở lại thì thầy bùa ngày xưa đã đi nơi khác sinh sống hoặc thầy đã thành người thiên cổ tự bao giờ. Gặp phải ông thầy cao tay như vậy, những thầy bùa cấp độ thấp cũng chỉ biết đứng nhìn chứ tuyệt nhiên không dám vào giải bùa vì sợ bùa phản lại.

Do mỗi bài chú khá dài, có khi lên đến cả trang giấy nên người học bùa yêu, nèm bùa, ếm bùa bắt buộc phải có hơi thở dài, không sứt môi, hở răng, nói lắp để đề phòng “gọi nhầm tên hoặc không đúng câu chú”. Câu thần chú phải đọc liên tục không được đứt hơi, ngắt quãng nếu không sẽ phải đọc lại từ đầu. Có nhiều cách để hóa giải bùa yêu được các thầy bùa áp dụng, trong đó có phương pháp dùng một ống tre, lấy phân gà đặc bôi xung quanh, sau đó hơ qua hơ lại trên đống lửa, nam hơ 7 lần, nữ 9 lần, vừa hơ lửa vừa đọc thần chú, kết hợp với đọc tên người bị bỏ bùa, bùa yêu sẽ được hóa giải.

Hư thực về ếm bùa, ma xó, nèm bùa

Sau một hồi “giấu nghề”, chính ông Thuấn khẳng định, ông không biết ếm bùa, làm bùa yêu, nhưng ông lại biết nèm bùa. Ông giáo già một lần nữa khẳng định thêm “bùa yêu, ếm bùa, nèm bùa là có thật, riêng ma xó thì không có thật”.

Những thầy cúng bùa chú thường thờ thần ếm, thần bùa trong nhà, bên trên bàn thờ có lọng xanh để che, đây là điều quan trọng để phân biệt với những thầy cúng thông thường. Và mỗi thầy ếm bùa phía ngoài vườn thường có một gian thờ nhỏ, người ngoài không biết tưởng đó là ma xó nhưng thực chất trong đó có thờ một con sâu to như cái cán dao, không bao giờ hóa bướm, thức ăn chủ yếu là xác động vật.

Phân của con sâu này rất độc, được kết hợp với nhựa cây sui lấy trên rừng trộn lẫn với nhau, hỗn hợp chất độc đó được tẩm vào khăn, áo, mũ... và ai ngấm phải chất độc trên sẽ ốm, yếu mà không bác sĩ nào có thể tìm thấy nguyên nhân gây bệnh, lâu dần sẽ chết mà không loại thuốc nào chữa khỏi. Theo nhiều người kể lại con sâu đó được sinh ra từ râu của con cọp, nên mỗi khi đi săn được cọp, các thợ săn lập tức phải đốt ngay bộ râu cọp đi kẻo nó lại rơi vào tay thầy bùa.

Ếm bùa làm cho con người chết từ từ nhưng riêng nèm bùa sẽ làm cho con người chết ngay tức khắc, nhưng ít người dùng vì nó tàn độc, hại người, nó như một con dao hai lưỡi có thể phản lại làm hại ngay chính bản thân thầy nèm. Nèm bùa có nhiều loại, bên cạnh loại nèm bùa độc ác làm chết người còn có nhiều cách nèm bùa khác lại cứu người, làm nhiều điều tốt.

Nếu như ếm bùa chỉ truyền cho người trong dòng tộc, người phải có duyên mới học được và phải kiêng kỵ không được đi qua dây phơi quần áo, đồ dùng phụ nữ thì nèm bùa bất kỳ ai cũng có thể học được, lại không phải kiêng khem. Có nhiều cách nèm khác nhau, có loại nèm làm cho người say rượu, khi đó muốn cho ai nhanh say rượu, chỉ việc nèm bùa vào ly rượu, cho dù người đó tửu lượng cao bao nhiêu chỉ cần một ly như vậy sẽ say ly bì bất tỉnh nhân sự suốt mấy ngày.

Nèm săn thú, bắt cá được nhiều người biết đến, tuy nhiên loại nèm này thường có những câu thần chú khá cay độc như “... tôi nguyện sống độc thân suốt đời không vợ không con”. Mỗi khi đi nèm cá sẽ tự vào lưới, thú ở đâu lù lù xuất hiện chỉ việc giơ súng lên bóp cò, nhìn chung ít khi đi nèm mà về tay không.

Nèm cá không ảnh hưởng đến người đi nèm, còn nèm thú sẽ có ảnh hưởng không tốt đến bản thân người săn được thú, bởi khi nèm được bất cứ loại thú rừng nào cũng đều phải chia đều cho cả bản ăn xem như san sẻ “nghiệp chướng” của mình cho mỗi người gánh một ít. Nếu nèm được thú rừng có linh khí thuộc loại trung bình như hươu, nai... tương ứng với nó sẽ có một con vật nuôi trong nhà như chó, mèo... sẽ phải chết theo, nếu nèm được những con vật có linh khí mạnh như hổ, báo… thì vật hy sinh “mạng đổi mạng” có khi lại chính là người trong gia đình thầy nèm thú, vì điều này nên nèm săn thú ít được người Mường sử dụng.

Bên cạnh những loại nèm kể trên còn có những loại nèm dùng để chữa bệnh rắn cắn, trẻ con mất vía, trâu bò dòi bọ làm tổ. Nèm chữa rắn cắn được nhiều người biết đến, mỗi khi có người bị rắn độc cắn, thầy nèm sẽ dùng lá cây rừng miệng lẩm nhẩm thần chú thổi vào vết rắn cắn, chỉ một lúc nọc rắn sẽ được hút ra ngoài. Có nhiều trường hợp bệnh nhân đã bị bệnh viện trả về do nọc độc đã ngấm vào tim không thể chữa nổi, song gặp được thầy nèm độc rắn cao tay thì chất độc sẽ nhanh chóng được hóa giải, mang lại sự sống.

Sau khi kể toàn bộ những hiểu biết của mình cho chúng tôi nghe về bùa ngải, ông Thuấn lúc này mới tiết lộ một bí mật là ông không biết nèm thú, nhưng ông biết nèm cá, ông đã vác lưới ra sông là sẽ có cá mang về ăn và ông còn biết nèm dòi bọ cho trâu, bò. Theo đó, những con trâu không may bị thương rồi ruồi bâu đậu vào đẻ trứng sinh ra dòi bọ nhiều vô kể, ông chỉ việc vẽ hình con trâu ra giấy, lấy tay chỉ vào khu vực bị dòi bọ bám, rồi ông ngửa cổ lên trời miệng lẩm nhẩm đọc thần chú, mang tờ giấy đó ra chuồng trâu đốt, một lúc sau toàn bộ dòi bọ sẽ chết và tự rụng xuống đất.

Câu chuyện giữa chúng tôi và ông Thuấn đang hồi hộp, ly kỳ thì ông Nguyễn Văn Tiến - Phó chủ tịch UBND xã Thạch Đồng - xuất hiện và ông Tiến cũng khẳng định thêm: “Bùa ngải của người Mường là có thật, chứ không phải bịa ra để hù dọa, nó ra đời và tồn tại hàng ngàn năm nay, trở thành nét văn hóa độc đáo của người Mường”.

Theo Lao Động